ΟΓΚΟΙ ΝΩΤΙΑΙΟΥ ΜΥΕΛΟΥ

Τα κύτταρα που αποτελούν το κεντρικό νευρικό σύστημα υπακούουν σε κάποια νομοτέλεια όσον αφορά την ανάπτυξή τους, την λειτουργικότητά τους και τη συνεργασία μεταξύ τους για να εκτελέσουν τις φυσιολογικές λειτουργίες. Τα κύτταρα ενός όγκου (νεοπλασματικά) δεν υπακούουν σε καμία νομοτέλεια, αναπτύσσονται αυτόνομα και εις βάρος των φυσιολογικών κυττάρων και όταν είναι κακοήθη καταστρέφουν τα φυσιολογικά κύτταρα.

Στην περίπτωση καλοήθους όγκου τα κύτταρα δεν απομακρύνονται από την τοποθεσία τους, άρα δεν κάνουν μεταστάσεις. Στην περίπτωση κακοήθους όγκου τα κύτταρα εκτός του ότι καταστρέφουν τους ιστούς που τα περιβάλλουν, εξαπλώνονται και σε άλλα μέρη του κεντρικού νευρικού συστήματος, δημιουργώντας μεταστάσεις.

Οι όγκοι που αναπτύσσονται μέσα στον νωτιαίο μυελό ονομάζονται ενδομυελικοί. Η πλειοψηφία σε αυτούς τους όγκους είναι αστροκυτώματα και αυτά υποδιαιρούνται ανάλογα με τον βαθμό κακοήθειας.

Οι όγκοι που αναπτύσσονται έξω από τον νωτιαίο μυελό προέρχονται από τη μήνιγγα που περιβάλλει τον νωτιαίο μυελό και ονομάζονται μηνιγγιώματα ή από τις ρίζες των νεύρων που εξέρχονται από τον νωτιαίο μυελό και ονομάζονται νευρινώματα. Και οι δύο αυτοί όγκοι είναι καλοήθεις.

Όγκοι οι οποίοι μπορεί να επηρεάσουν τον νωτιαίο μυελό χωρίς να προέρχονται από αυτόν, είναι όγκοι των σπονδύλων. Αυτούς τους όγκους τους ονομάζουμε εξωσκληρίδιους γιατί αναπτύσσονται έξω από την σκληρά μήνιγγα του νωτιαίου μυελού. Άλλοι εξ αυτών είναι καλοήθεις και άλλοι κακοήθεις. Η πλειοψηφία αυτών των όγκων είναι κακοήθεις και είναι μεταστατικοί από άλλα όργανα του σώματος.

Ο λόγος ανάπτυξης όγκων στον νωτιαίο μυελό παραμένει άγνωστος. Στους όγκους αυτούς εντοπίζονται συχνά μεταλλαγμένα γονίδια, χωρίς να υπάρχει ιατρική επεξήγηση. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις οι όγκοι αυτοί παρουσιάζονται σε μέλη της ίδιας οικογένειας στα πλαίσια συνδρόμων όπως για παράδειγμα η νευροϊνωμάτωση τύπου 2.

Τα συμπτώματα εξαρτώνται από τη θέση του όγκου στον νωτιαίο μυελό και από την ένταση της πίεσης που ο νωτιαίος μυελός υφίσταται από τον όγκο.

Ένα σύνηθες σύμπτωμα στους όγκους νωτιαίου μυελού μπορεί να είναι ο πόνος, που αρχικά μοιάζει σαν οσφυαλγία, στηθάγχη ή νευραλγία. Ένα άλλο σύνηθες σύμπτωμα μπορεί να είναι η μυϊκή αδυναμία (πάρεση) στα άνω και στα κάτω άκρα ανάλογα με την εντόπιση του όγκου.

Επίσης, υπάρχουν συνήθως διαταραχές της αισθητικότητας (υπαισθησία) είτε στα άκρα είτε στον κορμό. Όγκοι στο κατώτερο τμήμα του νωτιαίου μυελού μπορεί να προκαλέσουν και απώλεια ελέγχου της κύστης και του εντέρου (ακράτεια).

Η μαγνητική τομογραφία είναι η εξέταση που αποτελεί τη σύγχρονη διαγνωστική προσέγγιση στους όγκους του νωτιαίου μυελού. Η αξονική τομογραφία συμβάλλει σε περιπτώσεις που ενέχονται και οι σπόνδυλοι.

Χειρουργική θεραπεία

Η θεραπεία εκλογής στους όγκους του νωτιαίου είναι παραδοσιακά η χειρουργική αφαίρεσή τους. Η χειρουργική αφαίρεση των όγκων του νωτιαίου μυελού συνήθως επιτυγχάνεται σε μεγάλο ποσοστό κυρίως με τη χρήση σύγχρονων μεθόδων, όπως το χειρουργικό μικροσκόπιο.

Ο στόχος της χειρουργικής επέμβασης είναι η αφαίρεση του όγκου, χωρίς να επηρεαστεί η φυσιολογική λειτουργικότητα του νωτιαίου μυελού.

Το χειρουργείο είναι απαραίτητο και ασφαλές, ειδικά σε όγκους εξωμυελικούς, όπως τα μηνιγγιώματα και τα νευρινώματα. Αντίθετα σε ενδομυελικούς όγκους η εγχείρηση είναι δυσκολότερη, αφού απαιτεί πολύ λεπτούς χειρουργικούς χειρισμούς για να ελαχιστοποιηθεί η νευρολογική επιδείνωση. Σε αυτές τις περιπτώσεις τον μεγαλύτερο ρόλο παίζει η εμπειρία του νευροχειρουργού.

Ακτινοθεραπεία

Η ακτινοθεραπεία συνήθως επιλέγεται μετά από το χειρουργείο αφαίρεσης όγκου και σκοπεύει στον έλεγχο μέρος του όγκου που τυχόν έχει παραμείνει (υπολειμματική νόσος) ή στην αποφυγή υποτροπής.

Επιπλέον, αποτελεί πρώτη γραμμή αντιμετώπισης για τους μεταστατικούς όγκους. Τέλος, η ακτινοθεραπεία επιλέγεται όταν είναι ανέφικτη η ριζική θεραπεία.